اخبار فرهنگیاخبار ویژهزبان و ادبیاتمعرفی کتاب

آموزش نوشتار درست ترکمنی (با الفبای = لاتین + عربی)

نخستین نشر الکترونیکی: فروردین ماه 1385
دومین نشر الکترونیکی: تیر ماه 1391
سومین نشر الکترونیکی: مرداد ماه 1392

نوشته‌ی: محمود عطاگزلی

نوشتار واحد تركمنی، مقوله‎ای است كه این روزها بسیار بر سر زبان‎ها افتاده است.
نوشتار ترکمن‌های ایران به الفبای عربی-فارسی انجام می‌گیرد و به دلیل دور افتادن از نوشتار قدیمی، نسل جدید با آشفتگی شدیدی در نوشتار خود مواجه شده‌اند.

برای دانلود کتاب آموزش:
نوشتار درست ترکمنی به ادامه مطالب مراجعه کنید…

اصلی سیاه1 - آموزش نوشتار درست ترکمنی (با الفبای = لاتین + عربی)
طرح اولیه جلد – برای کتابچه آموزش نوشتار درست ترکمنی (سیاه سفید)

برای مثال برای کلمه‌ی «اسب» at می‌توان نوشتارهای زیر را نمونه آورد:
آت، آط، عط.
واژه‌ی دو حرفی (at) به سه نوع دیده می‌شود و این حکایت از وخامت وضع نوشتاری ترکمنهای ایران دارد.

ترکمن‌های ایران از دو میراث خود دور افتاده‌اند:

1- میراث مکتوب قدیمی (خط عربی-فارسی) که برای خود قواعد نوشتاری داشت.
2- اصول نوشتاری کنونی ترکمنستان که منطبق با زبان کنونی ترکمنی است.
ترکمن‌ها در ایران به خط عربی-فارسی می‌نویسند و پیروی نایردن از دو میراث مورد اشاره و نیز عدم انطباق آن با اصول نوشتار کنونی ترکمنستان سردرگمی نوشتاری برای ترکمنهای ایران را به همراه داشته است.
در تركمنستان، پس از استقلال این كشور، الفبای لاتین استفاده می‌گردد و این در حالی است که ما شاهد تغییر الفبای این کشور از عربی به لاتین (۱۹۲۸ م.) و دگر بار از لاتین به سریلیک (۱۹۴۰ م.) و بار دیگر از سریلیک به لاتین (۱۹۹۱ م.) بوده‌ایم.
الفبای لاتین تركمنی و دیگر ملل ترك‌زبان همچون ترك‎های تركیه و آذری در موارد جزئی با توجه به ویژگی‌های زبانی این ملل از هم تفاوت دارد.

***

در درس‌های ارایه شده برای نوشتار درست ترکمنی، از الفبای رسمی تركمنستان استفاده خواهیم كرد و در معادل‌های آن از الفبای عربی-تركمنی مورد استفاده در نشریات یاپراق‏، صحرا و … بهره خواهیم برد.
الفبای عربی- تركمنی مورد استفاده در این کتاب، الفبایی است كه توسط استاد مرحوم دكتر حمید نطقی با نام «املاء قلاووزو» (یازی قایدالاری) در نشریه پربار «وارلیق» (شماره 91، 92 آذر و دی 1365) ارایه شده است. این الفبا توسط نگارنده، در کتاب‌ها‌ی «الفبای پیشنهادی تركمن (انتشارات یاغتی، 1369)[1] و خودآموز تركمنی (الفبا، خط و تلفظ صحیح) (انتشارات حاج طلایی، 1372) تقدیم جامعه‎ی فرهنگی تركمن‎های ایران شد و اكنون به مرحله‎ای رسیده است كه بغیر از سه حرف (اوْ/o) و (ای/ y) و (غ در اول كلمه) تقریبا تمامی مسایل دیگر این الفبا حل شده است.[2]

– فرهنگ لغت ترکمنی – تحت ویندوز

– فرهنگ زبان ترکمنی (اندروید) – برای دریافت عضو Gmail باشید.

راهنمای نوشتار درست ترکمنی ( با الفبای تطبیقی لاتین و عربی) نوشته‌ی: محمود عطاگزلی (ویرایش 1392)

برای دانلود کتاب آموزشی با لینک مستقیم روی شکل زیر کلیک کنید…

%DA%A9%D9%84%DB%8C%DA%A9 %DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%AF %D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B3 - آموزش نوشتار درست ترکمنی (با الفبای = لاتین + عربی)

منبع:
مارقوش ترکمن صحرا
دایرة المعارف تاریخی و فرهنگی ترکمن‌های جهان
استفاده از مطالب سايت با قيد منبع مانعي ندارد.
رنگی اصلی 22 Copy - آموزش نوشتار درست ترکمنی (با الفبای = لاتین + عربی)
طرح جلد رنگی – برای کتابچه آموزش نوشتار درست ترکمنی

نوشته های مشابه

16 دیدگاه

  1. با عرض سلام و قبولی طاعات و عبادات…
    همانطور که اطلاع دارید منطقه ی ترکمن صحرا وسع می باشد و هر منطقه گویش خودش را دارد بدین علت هر کس از گویش خودش در نوشتن ترکمنی به خط فارسی و ترکمنی به لاتین استفاده می کند پس نمیشه زیاد خرده گرفت اگر یک گویش ثابت برای همه باشد که حتما هست حالا به عللی ما از آن بی اطلاع بودیم می توانیم در نوشتارهایمان از آن بهره ببریم و درست بنویسم و بخوانیم و از اینکه به ما سر زدید و کتابی را معرفی و راهنمایی کردید سپاسگزاریم انشاءالله با مطالعه این کتابها بتوانیم بهتر بنویسیم…
    ساغ بولینگ.

    1. نمی دانم چرا ترکمن ها خطشان را اینقدر بی دلیل از خط ترکی متفاوت کرده اند مثلا بجای y,ı می نویسند یا بجای j,c و بجای ŷ,y و امثال اینها که باعث شده ظاهر کلمات متفاوت بشه و درک متقابل از نوشته ها دچار مشکل. در حالیکه خیلی وقتها زبانهای همخانواده حتا کلمات متفاوت از نظر تلفظ را سعی می کنند شبیه هم بنویسند و هر منطقه با تلفظ خودش بخواند مثل کشورهای عربی که کلی تفاوت تلفظ دارند ولی یکجور می نویسند درحالی که ترکمنی و ترکی تفاوت تلفظ چندانی در موارد ذکر شده ندارند ولی متفاوت می نویسند!

  2. در زمینه ی آیین نگارش و دستور زبان ترکمنی علاوه بر سایت مارقوش می توان به هفته نامه ی یاپرأق مراجعه کرد؛ و هرچیز و هر حرفی را به اسلوب صحیح در آن یافت خاصه که در حال حاضر به انتشار ماهانه ی ویژه نامه ی ترکمن،دست یازیده است.بی گمان،زبان ترکمنی که توسن آشنایی مان با ساحت دلهاست؛ می طلبد ز لعل وجودش اندیشه کند و نصیبه ای دیگر بر گزیند و قد و قامت زبانش را دلجوی تر نماید.من وقتی قدرت قلم ترکمنی مدیر سایت را می بینم غبطه خورده و بر جهل حسرت اندودم اشک می ریزم و پیوسته با خود می گویم ای دریغا حرف آشنای ترکمن.ای کاش نادانی چو من نیز می توانست ترکمنی بنویسد و بخواند.گرچه خواندن می دانم ولی به عالم بی عمل می مانم و به زنبور بی عسل.من لاف ترکمنی می زنم و ره به قاف زبان نزده ام؛و داغ غریبی بر داشته ام.

    1. جملات زیبای فارسی شما نشان از ادبیاتی نیکو دارد، شکسته نفسی شما هم به نحو ادبی بسیار زیباست. برای نوشتن ترکمنی نیاز است ترکمنی اندیشید، پایه و اساس شروع نوشتن با ادبیات غنی ترکمن دریافت و فهم مطالب با ادبیات ترکمنی است. منظور نباید مطالب ترکمنی را از ادبیات فارسی برگردان کنید. چرا که قواعد نوشتاری و غنایی که در ادبیات ترکمنی وجود دارد ادبیات زبانهای دیگر در برخی اوقات آن ظرافت و قدرت کلام نافذ را ندارد و گاها معانی هم دگرگون می‌گردد. برای فهمیدن و تمرین نوشتار باید درک مطلب ترکمنی داشته باشید و این تنها با گوش دادن و تمرین میسر خواهد بود . توصیه میکنم به داستان‌های ترکمنی و کتب ترکمنی مراجعه کنید. داستانهای ترکمنی که از رادیو گرگان و رادیو ترکمنستان ضبط شده به کار ببرید تا قدرت تکلم و نوشتار تقویت شود. بزرگان ترکمن معمولا این اصطلاح را به کار میبرند: قولاغین دولی بولمالی… موفق و پیروز باشید. در ضمن هم اکنون در شبکه های اجتماعی برای برخی دوستان میسر شده و نوشتار صحیح ترکمنی را آموزش می‌دهیم و تمرین و تکرار داریم کافیست جهت عضویت موبایل خود را به شماره مدیر سایت ارسال کنید و درخواست عضویت در شبکه اجتماعی آموزش نوشتار صحیح ترکمن کنید. تورکمن یازوو قادالاری. 09119762031 – 09392291449

  3. با تشکر از شما و هزار شکر خدای.ازینکه مرا به تمامی در سایت تان پذیرفتید سپاسگزارم.و بدانید زبان ترکمنی شما بسان کشتی نوح ماند و زبان من چو خانه بر خاشاک.من باید زبان به کمال رسانم و شما زبان به إکمالید؛من گدای منظور سخنم و شما شاه سخنوری.من نور یاقوت زبانم و شما شعله ی خورشید سخن که نور بر یاقوت اندازد.از مقدمه که بگذریم مدتی بود که رادیو گرگان،تقاضای همکاری با من داشت و من به عبث،باد بر غبغب انداخته و چین بر چهره انداخته و سر می تافتم؛ولی حال به فال نیک گرفته و به بستان زبان پرور آنجای قدم خواهم گذاشت تا که باغبان سخن به تقویت شاخ و برگ زبانم همت گمارد.گرچه تجربه ی همکاری با بسیار جای ها دارم لیک بسان مرغ شکسته بال می مانم که به یک جای آرام و قرار ندارم و به امید راحت دل،راحتی جان ها می ربایم.باز هم از شما ممنونم.

    1. ساغ بول تورکمن دوغانیم،
      واخ بیزینگ یورک دویغیمیز شو تورکمن صحرانگ مرکزی گنبد قابوس-دا بیر رادیامیز بولماغی.
      انشاء الله یاقین‌لیق بیلن بیر یاغشی انسان‌لار بو آرزوومیزا سبأب بولوپ فرهنگی و مدنیت اوغوردا بیزه یاردیم اتسین‌لر.
      سانگا وه بیله‌کی ایلدشلریمه کوپ دوغا سلام یوللایارین. بییک تانگریمیز المیدام سیزه رحمت اتسین. أمین.

  4. سلام
    اولین بار است از سایتتان دیدن می کنم.
    این سایت را بسیار بسیار پربار، جذاب و خواندنی یافتم.
    به دنبال مطلبی بودم که به این سایت رسیدم، اما در کمال ذیغ وقت، ساعتی است که در آن، به خواندن مطالب شیوا و پربار مشغولم.
    بسیار مسرور شدم از این همه تلاش نیکو.
    با آرزوی توفیق روزافزون برای همه دست اندرکاران سایت، حتما بر می گردم.

    1. سلام، خوش گلدینگ …
      بیزینگ بوتین آلادامیز تورکمن ایلدش‌لریمیز اوچین بیر آز بیلیان و ییغنایان ماغلاماتلاریمیزی یتیرمک…
      سیزینگ آلقیش لارینگیز بیزه بو اوغوردا کوپرأک تلاش ادمأگه دویغی بریار.
      ساغ بولونگ.

  5. فی الواقع بنده هم اتفاقی به بستان دلستان و دلکش این سایت، راه یافتم و گرچه ضیق وقت بر همگان آشکار است و دنیا محل گاه و بیگاه و تاب و بی تابی ست،ولی فرصت را غنیمت شمرده و به جمال سخنان سایت نگریستم و اندیشیدم که بلکه از ایشان بیاموزم و نوباوه ی خاموش طفلک زبانم را به سخن وادارم.و از آن روزی که سایت را چو یار مهربان یافتم بالطبع چو غنچه نیز شکفتم و چو بلبل به نوا در آمدم.من مراد خویش در آینه ی این سایت یافتم و آرزو کردم که سایتی چو این بدارم؛و مقصود دل در آن بکاوم.از کودکی شیدای پریشان نوشتن بودم و نقش دل بر کاغذ می نوشتم و خود می خواندم و با خود سخن می گفتم.حال خدا را شاکر که سایتی چنین فاخر،مهیا ساخت و از سروش سرمست سایت سپاسگزارم.هرچه گویم کم گفته ام لیک،همت و صنعت این سایت تا بدانجاست که عقل و هوش از سر رود و دیده هنوز،در مقام حیرت باشد.

  6. سلام ساق بول ارخا داش
    مطالبتون خیلی جالب بود مخصوصا در مورد دکتر حمید نطقی از اینترنت کتاب مفاخر اذربایجان را دانلود کنید تا با همکاری ما ترک اذری ها با شما ترک ترکمن ها در جنگ ها و توسعه و… بیشتر اشنا بشید .
    بایرامینگیز قوتلی بولسون
    دوستار ترک ترکمن ها ترک اذری

  7. سلام قارداش نجه سن؟چوخ گوزل سایتین وار من ده تورکمن دیلینی اویرتمک ایسته ییرم من بیر آذربایجانلی ییم سیزین ایچین آللاه دان بیر یاخشی ییل دیلییرم نوروز بایرامینیز قوتلو اولسون

    1. ساغ اول تورک قارداشیم…
      هپیمیز روحومیز وه آصلیمیز نوردان و نوح نبی (ع) نبیره-سی حضرت یافث اوغلی؛ تورک آتامیزدان-دیر… تورک-له تورکمن بیردیر. هیچ فارک اتمز…
      بنده سیزه ایی ییل و سلامتلیک، ارکین-لیک و شادیان یاشاییش آرزوو ادیوریم…

  8. قارداش من بو پی دی افی اوخودوم چوخ آذریجه نی بنزه ییر تورکمن دیلی ساده بعضی تلففوظ لر فرق اله ییر چوخ گوزل دیلینیز وار

  9. سلام می خواستم اگه ترکمن ها ترکمن صحرا بخواهند به لاتین بنویسند بهتر نیست فقط از 26 حرف انگلیسی استفاده کنند
    و مثلا خط لاتین ترکمنی که در ترکمنستان استفاده می شه Ä-Ç-Ň-Ö-Ş-Ü-Ý-Ž استفاده نکنیم و مثلا انگلیسی ها که زبان شان 12 حرف صدادار تکی و 8 حرف صدادار ترکیبی مثل آی و 24 حرف بی صدا دارند و جمع 44 صدا در زبانشان دارند ولی فقط از 26 حرف استفاده می کن مثلا tub تلفظ تاب به معنی وان و tube تلفظ تیوب به معنی لوله استفاده می کنند ما نیز به همین شیبه بنویسیم مثلا دز خط لاتین ترکمنی ترکمنستانی واژه سنگ و واژه دور که هر دو به بک حالت نوشته میشه به این صورت daş است ولی بهتر نیست ما واژه سنگ را به صورت dosh و واژه دور را به صورت dush بنویسیم
    به امید روزی که ترکمن های ترکمن صحرا به زبان خود بنویسند و بخوانند

  10. نمی دانم چرا ترکمن ها خطشان را اینقدر بی دلیل از خط ترکی متفاوت کرده اند مثلا بجای y,ı می نویسند یا بجای j,c و بجای ŷ,y و امثال اینها که باعث شده ظاهر کلمات متفاوت بشه و درک متقابل از نوشته ها دچار مشکل. در حالیکه خیلی وقتها زبانهای همخانواده حتا کلمات متفاوت از نظر تلفظ را سعی می کنند شبیه هم بنویسند و هر منطقه با تلفظ خودش بخواند مثل کشورهای عربی که کلی تفاوت تلفظ دارند ولی یکجور می نویسند درحالی که ترکمنی و ترکی تفاوت تلفظ چندانی در موارد ذکر شده ندارند ولی متفاوت می نویسند.

پاسخ دادن به Margush لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

دکمه بازگشت به بالا